Agroforestry biedt kansen voor toekomstbestendig landelijk gebied in Overijssel
Agroforestry – het combineren van bomen met landbouw – biedt veelbelovende aanknopingspunten voor een veerkrachtig en toekomstbestendig landelijk gebied in Overijssel. Dat blijkt uit een recent rapport op basis van bestaande kennisbronnen en overleg met het Agroforestry Netwerk Overijssel.
Kansrijke combinaties met gebiedsopgaven
Voor verschillende actuele opgaven in Overijssel blijkt agroforestry goed aan te sluiten. Het gaat onder andere om:
-
Behoud van het agrarisch cultuurlandschap, versterking van de groenblauwe dooradering en verbetering van de basiskwaliteit natuur.
-
Klimaat- en milieudoelen zoals koolstofvastlegging, klimaatadaptatie, waterkwaliteit en bescherming van VHR-soorten (verantwoordelijke habitat- en rodelijstsoorten).
-
Dierwaardigheid, onder andere door voederhagen en meer beschutting op het land.
Een goed ontwerp en landschappelijke inpassing zijn daarbij cruciaal.
Drie kansrijke gebieden
Agroforestry kan breed worden toegepast, maar drie typen gebieden springen eruit:
-
Droge zandgronden met coulissenlandschap – Hier versterken houtige elementen zowel het landschap als de landbouwsystemen.
-
Robuuste beekdalen – Inpassing van bomen past bij het traditionele maten- en flierenlandschap en draagt bij aan veerkracht.
-
Overgangszones rondom natuurgebieden – Met een zorgvuldige afstemming op het type natuur is agroforestry hier goed mogelijk.
Grasland als logische start
Door het grote aandeel grasland in Overijssel zijn agroforestrysystemen op grasland op het eerste oog het meest relevant. Praktijkervaringen in Nederland tonen aan dat aanplant op blijvend beweid grasland relatief eenvoudig en zonder grote risico’s is.
Drie passende vormen van agroforestry komen naar voren:
-
Boomweide – moderne varianten van de traditionele hoogstamboomgaard.
-
Rijenteelt op grasland – productieve bomen in rijen met brede grasstroken ertussen.
-
Voederhagen – eetbare struiken en bomen voor vee op perceelsranden of dwars over het perceel.
Landschappelijke inpassing als sleutel
Om aan te sluiten bij de Overijsselse cultuurlandschappen zijn lijnvormige elementen zoals houtwallen en perceelsranden bij uitstek geschikt. Ze verbinden ecologie, landbouw en cultuurhistorie en versterken zo de identiteit én toekomstbestendigheid van het gebied.
Het volledige rapport met inzichten en aanbevelingen is beschikbaar via de Agroforestry Kennisbank