Het verhaal achter de genomineerden - De Boerenboomfeestdag

Met de Boerenboomfeestdagen worden bij kinderen de wortels geplant van de landbouw van de toekomst

Misschien deed je het zelf vroeger ook: bomen planten met je klas tijdens de Nationale Boomfeestdag. Dit fenomeen is nog steeds springlevend en kinderen mogen nu ook bomen planten bij agroforestryprojecten. Door het organiseren en ondersteunen van Boomfeestdagen helpen Marleen van den Ham en haar collega’s van Stichting Nationale Boomfeestdag agroforestry verder te brengen.

Stichting Nationale Boomfeestdag bestaat al sinds 1957. Tijdens Boomfeestdagen die door talloze gemeenten, natuurorganisaties en andere grondeigenaren worden georganiseerd, planten jaarlijks vele tienduizenden kinderen samen met boswachters en beheerders honderdduizenden bomen en struiken. Het doel van de stichting is om kinderen al op jonge leeftijd in contact te brengen met bomen en liefde voor de natuur te laten groeien.

Inspireren door te doen
Tot vorig jaar was het echter nog niet gebruikelijk om bomen te planten bij agroforestryprojecten. In 2024 wordt op initiatief van Marleen, en gesteund door het ministerie van LVVN, het eerste pilotproject uitgevoerd bij agrarisch voedselbos De Korte Weg in Hensbroek. Tijdens de Boerenboomfeestdagen maken kinderen kennis met een voor hen vaak nieuwe manier van voedsel produceren, waarbij bomen en struiken een belangrijke rol spelen.

Boeren die interesse hebben in het organiseren van een Boerenboomfeestdag, kunnen dit zelf doen met de gratis toolkit van de stichting. Vanuit een ontvangen projectsubsidie kan de stichting komend jaar ook in elke provincie één Boerenboomfeestdag voor de boer organiseren. Tijdens een Boerenboomfeestdag planten kinderen tussen negen en elf jaar bomen en struiken. Ook leren ze aan de hand van leuke spelletjes over bijvoorbeeld voederhagen en de verschillende lagen van voedselbossen van alles over de rol van bomen en struiken in duurzame landbouwsystemen.

Lokaal draagvlak creëren
Hoewel de plantdagen gericht zijn op kinderen, is de impact op hun leerkrachten en ouders een waardevolle bijvangst. Kinderen vertellen op school en thuis enthousiast over hun ervaring, waardoor lokale inwoners betrokken raken bij agroforestryprojecten bij hen in de buurt. Soms worden ze daardoor vrijwilliger of klant bij een boer in de omgeving of dragen ze op een andere manier bij.

Toch draait het in de kern vooral om de kinderen zelf: om het zaadje van liefde voor bomen al vroeg te planten. De deelnemende boeren ervaren de Boerenboomfeestdag vaak als iets dat heel logisch is. Bomen plant je voor de toekomst, dus spreekt het vanzelf om daarbij ook toekomstige generaties te betrekken.

Concrete impact
Marleen hoopt dat het in de toekomst gebruikelijk wordt dat agroforestry-ondernemers hun bomen en struiken altijd samen met kinderen planten. Nog niet elke boer heeft de middelen om zelf een dag te organiseren en de stichting kan dat niet overal doen. Daarom maakt Stichting Nationale Boomfeestdag zich er sterk voor om nog meer fondsen te vinden zodat ze meer kinderen en boeren kunnen bereiken.

Marleen beschrijft het als “een groen pijltje in haar hart” toen ze voor het eerst zelf een boom plantte. Dat gevoel wil ze doorgeven aan zoveel mogelijk kinderen. Ze merkt dat veel kinderen thuis nauwelijks in contact komen met de natuur of de duurzame productie van voedsel. Met het werk van Stichting Nationale Boomfeestdag kan daar verandering in worden gebracht. Marleen vindt het fijn om de kinderen een gevoel van handelingsperspectief te geven, want in een tijd vol grote uitdagingen is immers elke geplante boom er weer één.

Tekst geschreven door Chantal Engelen. Foto’s gemaakt door Piet Levering, Marleen van den Ham en Marco van de Burgwal.