Studie toont: Agroforestry en landschapselementen zorgen voor meer plaagonderdrukking, koolstofopslag en gewasopbrengst
Het heeft even geduurd, maar daar is hij dan. In aanvulling op de beschrijving in de agroforestry factsheet 13 (Fuchs et al., 2023) - over hoe het inpassen van bomen en struiken in de landbouw potentieel kan bijdragen de aan de natuur, water en klimaatdoelen - is er een modelleringsstudie uitgevoerd.
Natuurlijk Kapitaal Model
Voor de modelmatige aanpak is gekozen voor het Natuurlijk Kapitaal Model (NKM) en de daaraan verwante Natuurlijk Kapitaal Rekening (NKR). Dit is een model om de levering van ecosysteemdiensten te kwantificeren en kan gebruikt worden voor de huidige situatie of in toekomstscenario’s. Op basis van ruimtelijke data en kaarten wordt de levering van een ecosysteemdienst berekend. Er zijn drie verschillende scenario’s opgesteld. Een 0-scenario (huidige situatie) en twee toekomstscenario’s met meer agroforestry en landschapselementen. De twee toekomstscenario’s zijn ingevuld op basis van de beleidsondersteunend doelstellingen voor 25.000 hectare agroforestry en 10% groenblauwe dooradering in het landelijk gebied.
Gekozen ecosysteemdiensten
Om met dit model de effecten van agroforestry en landschapselementen te kwantificeren is er voor een praktische benadering gekozen. Hierbij is gekeken welke van de bestaande ecosysteemdiensten in het model ‘gevoelig’ zijn voor het inpassen van meer bomen en struiken in het landschap en welke relevant zijn voor de benoemde beleidsdoelen. De gekozen ecosysteemdiensten zijn: bestuiving, plaagonderdrukking, waterinfiltratie, koolstofvastlegging (ondergronds en in biomassa) en recreatie.
Uitkomsten
De uitkomsten van de twee toekomstscenario’s liggen dicht bij elkaar. De toename van habitat voor plaagonderdrukkende insecten is hoog, met name voor vliegende insecten, wat leidt tot een 30% hogere aanwezigheid van natuurlijke vijanden. Een toename van meer bestuivende insecten leidt tot een productietoename in bestuivingsgevoelige gewassen van 5%. De introductie van de houtige systemen leidt tot een 10% hogere koolstofvastlegging, wat neerkomt op een jaarlijkse extra vastlegging van 0,22 Mton CO2. Voor waterinfiltratie en recreatie zijn op basis van deze rekenmodellen geen grote toenames te verwachten.
Conclusie
De uitkomsten van deze modelstudie bevestigen eerdere voorspellingen dat agroforestrysystemen een positieve bijdrage leveren aan maatschappelijk relevante ecosysteemdiensten zoals bestuiving en koolstofopslag. Velddata zijn nodig om de betrouwbaarheid van deze studie te vergroten.