Skip naar de inhoud

Wet- en regelgeving

Als je met agroforestry op landbouwgrond aan de slag wilt, zijn er een aantal regels en wetten die van belang kunnen zijn. Om niet onaangenaam verrast te worden, is het verstandig dit goed voor te bereiden voordat je begint met agroforestry op je bedrijf.  

grazende koeien in wei met bomen

Op deze pagina lees je meer informatie over regelgeving, waar meer informatie te vinden is en welke instanties je kunt benaderen voor nadere toelichting. Ook lees je meer over wat het Agroforestry Netwerk Nederland doet om agroforestry toegankelijker te maken.  

Bij regelgeving rondom agroforestry zijn de volgende zaken van belang: 

 

Bestemmingsplan/omgevingsplan

Als je bomen wilt planten, is van belang te kijken naar het bestemmingsplan en met het ingaan van de Omgevingswet het omgevingsplan. Hierin kunnen beperkingen zijn opgelegd die de aanplant van bomen beperken of uitsluiten. Deze beperkingen vloeien veelal voort uit de extra waarden die een agrarische bestemming kan hebben. Zo kan een perceel de waarde weidevogels of open landschap hebben. In de beschrijving van deze waarde wordt de aanplant van bomen vaak uitgesloten.  

Naast waarden die aanplant van bomen beperken, is het ook mogelijk dat een perceel de waarde archeologie heeft. Als dit het geval is, mag niet dieper dan 30cm gegraven worden. Voor de aanplant van bomen kan dit voldoende zijn, maar voor ander grondverzet waarschijnlijk niet. Archeologisch onderzoek is dan waarschijnlijk aan de orde.  

In alle gevallen is het aan te bevelen met de gemeente in gesprek te gaan om te kijken wat mogelijk is.   

 

Herplantplicht 

Om het areaal bos in Nederland in stand te houden, zijn bepaalde bomen, struiken of andere houtige elementen (ook wel houtopstand genoemd) beschermd met wat de herplantplicht wordt genoemd. Deze verwijst naar de plicht om het kappen van een houtopstand te melden en de plicht deze te herbeplanten binnen drie jaar.  

Agroforestrysystemen die alleen bestaan uit fruit en notenbomen vallen niet onder deze plicht. Agroforestrysytemen waarbij ook niet-vruchtdragende bomen zijn aangeplant vallen mogelijk wel onder deze plicht. Denk hierbij aan voedselbossen, beboste kippenuitlopen met eiken en voederhagen.  

De meld- en herbeplantingsplicht staat los van de bestemming van een perceel. Wel kunnen houtopstanden waar deze plicht voor geldt van invloed zijn op de waarde van de grond waar ze op staan.  

Voor vragen over de herplantplicht kun je terecht bij de provincie. Zij zijn bevoegd om ontheffingen te verlenen. Dit is in de provincie Overijssel voor voedselbossen al goed geregeld.  

Op het gebied van wet- en regelgeving zijn door het Netwerk verschillende factsheets ontwikkeld. Deze zijn hieronder te bekijken en te downloaden.

 

Dubbeldoel gebruik kippenuitlopen 

Het dubbeldoelgebruik van kippenuitlopen is toegestaan voor de combinaties boomgaard en bosland. Dit houdt in dat het combineren van fruit-, noten of houtteelt in combinatie met kippenuitlopen nu mogelijk is. De verordening die dit dubbeldoelgebruik eerder tegenhield is opnieuw bekeken nadat er signalen waren binnengekomen dat deze niet eenduidig was. Na onderzoek naar de verordening voor handelsnormen voor eieren is geconcludeerd dat deze ruimte biedt om dubbeldoelgebruik in de vorm van boomgaarden en bosland toe te staan.  Eerder was dit voor biologische uitlopen al mogelijk.  

Voor vragen over het dubbeldoelgebruik van kippenuitlopen kunt u terecht bij De Stichting Controle Orgaan Kwaliteits Zaken (COKZ).  

Bomen op landbouwgrond in GLB 

In het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) wordt per 1 januari 2023 het aantal bomen op bouw- of grasland verhoogd van 50 naar 100 bomen per hectare om meer ruimte te bieden voor agroforestry. Voor permanente teelten zoals fruit- en notenbomen is er geen maximum. 

Daarnaast worden ook landschapselementen - in tegenstelling tot het vorige GLB - meegeteld als subsidiabele grond voor de basispremie. Voor meer informatie zie Agroforestry GLB 2023 (rvo.nl)

Lees meer over de financieringsmogelijkheden voor agroforestry uit het GLB.

Taskforce wet- en regelgeving agroforestry 

Binnen het Agroforestry Netwerk Nederland zet de Taskforce zich in om belemmeringen die in de praktijk worden gesignaleerd op te lossen. Dit doen we door kennis hierover te verspreiden door middel van factsheets, onderzoek te doen naar oplossingen voor belemmeringen en mee te helpen bij het aanpassen van wetgeving.